Nakon teksta o Mileni Karan, licu sa tjeralice hrvatskog MUP-a koja je zaposlena u Opštinskom pravobranilaštvu u Srbobranu, naša redakcija primila je veliki broj poruka čitalaca koji su nas podsetili na ne tako davnu objavu na Fejsbuk profilu Julije Popić, pravobranioca Opštine Srbobran. Ko je Julija Popić? Kada na Gugl pretraživaču ukucate njeno ime, pojavljuje se ogroman broj javno dostupne dokumentacije o višedecenijskoj karijeri gospođe Popić. Iako je u javnosti poznata kao opštinski pravobranilac u Srbobranu, dokumenti i raniji izveštaji pokazuju da njen karijerni put ima znatno šire i kontroverznije implikacije. Pre nego što je postala funkcioner u Opštini Srbobran, Popić je bila načelnica Odeljenja za urbanizam u opštini Bečej i predsednica Komisije za izradu Programa o korišćenju državne zemlje. Upravo taj trenutak predstavlja raskrsnicu koja otvara ozbiljna pitanja o sukobu interesa. 
Prema istraživanju lista Danas, Okružni sud u Novom Sadu je 2008. potvrdio da je PIK Bečej bespravno koristio 1.244 hektara državne zemlje u ataru opštine Srbobran. Velikim zalaganjem tadašnjeg predsednika opštine Srbobran Branka Gajina, nakon 40 godina ovih 1244 hektara je vraćeno u vlasništvo opštine Srbobran. Istovremeno, u krivičnoj prijavi koju su zakupci zemljišta podneli Specijalnom tužilaštvu u Novom Sadu, navodi se da su odgovorni ljudi u PIK Bečeju, zajedno sa tadašnjim predsednikom opštine Bečej Dušanom Jovanovićem, manipulisali programima korišćenja zemljišta kako bi kombinat zadržao čak 11.000 hektara državne zemlje, plaćajući svega 8.000 dinara po hektaru. Prijava dalje navodi da je Julija Popić, neposredno nakon što Program o korišćenju državne zemlje nije usvojen, prešla da radi upravo u PIK Bečej – i to kao direktorka Sektora za imovinske poslove. Sve to događa se dok Julija Popić prelazi neometano sa jedne funkcije na drugu, dok se budžet prazni, a zemljište koje pripada građanima koristi privatna firma. Time se stvorila jasna sumnja da je učestvovala u kreiranju institucionalnog vakuuma od kog je korist imala privatna firma, a štetu – država i građani. Uvid u budžetske dokumente opštine Bečej pokazuje da su prihodi od zakupa zemljišta i naknada za korišćenje poljoprivrednog zemljišta bili značajna stavka u lokalnim finansijama. Ipak, upoređujući ih sa realnim tržišnim vrednostima, otvara se pitanje da li je sistematski pravljen prostor za ogromne razlike. Upravo tu se postavlja i pitanje Popićkine uloge u kreiranju pravnih okvira za radnje kojima je oštećen opštinski budžet. Prema proračunima, država je bila uskraćena za najmanje 2,2 miliona evra godišnje. Kritična pitanja koja se u ovom slučaju javljaju su sledeća:
Da li je prelazak Popić u PIK Bečej bio obična profesionalna odluka ili nagrada za institucionalne poteze koji su pogodovali privatnom gigantu?
Koliko je dugo PIK Bečej imao koristi od spornog zemljišta i da li je ikada obeštećena država?
Zašto nadležne institucije nisu razjasnile ulogu Popić u ovom lancu događaja?
PIK Bečej se u to vreme pretvara u hroničnog dužnika. Uzima u arendu oko 5.000 hektara državne zemlje, ali arendu ne plaća. Dug prema državi dostiže 70 miliona dinara. Poreska uprava pokušava prinudnu naplatu i stavlja na licitaciju 8 kombajna i jedan traktor. Aukcije propadaju, mašine završavaju ili kao sekundarne sirovine ili u vlasništvu države po simboličnoj ceni. Sve to dešavalo se u vreme kada je Julija Popić bila zaposlena u PIK-u, a istovremeno se nalazila na čelu opštinske komisije koja je izrađivala program za davanje u zakup državnog zemljišta, što je po našem mišljenju klasičan primer sukoba interesa. Ono što je takođe vrlo simptomatično je da je Popić u to vreme bila članica (tada) vladajuće Demokratske stranke!
Uloga Julije Popić u svim ovim procesima pokazuje sistemsku sliku: ljudi koji se kroz partijske veze rotiraju sa funkcija u opštini na funkcije u državnim i paradržavnim firmama, ostavljajući za sobom dugove, afere i gubitke, a zatim se vraćaju u javne institucije bez ikakve odgovornosti. Ako se sabere sve – bespravno korišćena zemlja, neplaćena arenda, propale aukcije, raspad „8. oktobra“, gubici za državu i uvrede građanima – teško je govoriti o slučajnosti. U pitanju je obrazac, a Julija Popić je samo jedan od primera kako taj obrazac funkcioniše.
FOTO : Bečejski mozaik
Samo nekoliko godina kasnije, Julija Popić se pojavljuje u još jednom kriznom scenariju: bečejskoj fabrici nameštaja „8. oktobar“, koja je dovedena do propasti. Kao članica Upravnog odbora, zajedno sa drugim kadrovima PIK-a Bečej, podnela je ostavku u trenutku kada je fabrika ostala bez kompletnog rukovodstva.
Radnici su tada ostali bez plata, staža i osiguranja, dok su mašine fabrike završavale na otpadima ili bile rasprodavane po bagatelnim cenama. Predstavnici sindikata su otvoreno postavljali pitanje o tome ko se to „igra sa njihovim sudbinama i egzistencijom“, a Popić je, sa ostatkom rukovodstva, jednostavno napustila brod koji tone. Umesto razvoja, Bečej je dobio još jednu ruiniranu fabriku i vojsku obespravljenih ljudi. Ključno pitanje koje se ovde postavlja je:
Kako se ista mreža ljudi (iz PIK-a Bečej) našla u Upravnom i Nadzornom odboru firme koja je potom ostala bez kapitala i imovine, i koja je njihova uloga u propasti „8. oktobra“?
Ime Julije Popić nedavno je ponovo dospelo u žižu javnosti kada je na svom Fejsbuk profilu, iako je na funkciji opštinskog pravobranioca u Srbobranu, objavila status u kojem je komentarisala opozicione proteste i građanske inicijative. Poruka glasi: „Što se tiče njihovih pobuna, crvenih šaka i obojenih revolucija, poruka srpskog naroda im je sledeća…“, a ispod je postavljena fotografija srednjeg prsta obojenog u crveno.
Kada javni funkcioner, i to pravobranilac, objavi ovakvu poruku, to je direktno ponižavanje građana koji je plaćaju, i koje bi sutra trebalo da zastupa pred sudom. To je politički gest i uvreda upućena svima koji ne misle isto kao vlast. Problem sa ovakvom objavom daleko prevazilazi pitanje „privatnog mišljenja“. Poruka koju Popić šalje nije samo njen lični stav, već postaje poruka institucije, jer je funkcija koju obavlja vezana za javni interes i obavezu neutralnosti. Građani Srbobrana s pravom se pitaju: da li neko ko na društvenim mrežama građanima pokazuje srednji prst, može istovremeno da ih zastupa kao pravobranilac? Da li je osoba koja se obavezala da jednako brani interese svih, bez obzira na političko opredeljenje, pokazala da to radi u praksi, ili da svoje stranačke stavove stavlja ispred službene dužnosti? Ovde ne govorimo o političkom neslaganju, već o minimumu dostojanstva koje funkcija nalaže. U civilizovanom društvu, ovakav ispad bio bi dovoljan da se povede postupak i preispita da li neko ko vređa građane i javno im pokazuje srednji prst može ostati na mestu koje zahteva neutralnost i moralni integritet (da ne spominjemo činjenicu da se funkcija finansira iz budžeta tih istih građana). Ali u Srbiji, ovakvo ponašanje se toleriše, jer se funkcije dodeljuju po stranačkoj lojalnosti, a ne po stručnosti i odgovornosti.
Julija Popić je objavom na društvenim mrežama poslala poruku da građane ne doživljava kao ravnopravne, već kao protivnike koje može da ponizi. To je politički stav sa jasnim značenjem: opštinska institucija u kojoj radi ne pripada svima, već samo onima koji podržavaju vlast! Time je pravobranilaštvo u Srbobranu svedeno na još jedan stranački instrument, a poverenje građana u institucije dodatno urušeno. Ovde se otvara još jedno veoma važno pitanje: Da li Julija Popić ovakvim objavama i dokazivanjem partijske lojalnosti možda „odrađuje“ zaštitu koju joj vladajuće strukture pružaju od krivične istrage? Ovo pitanje dalje povlači i sledeća, ne manje važna pitanja:
Zašto tužilaštvo nikada nije do kraja ispitalo ulogu Julije Popić u slučaju PIK Bečeja?
Da li je njena trenutna pozicija pravobranioca u Srbobranu zapravo „sigurna luka“ koja je štiti od odgovornosti?
Ko je omogućio da se osoba sa ovakvim teretom prošlosti nađe u ulozi čuvara zakonitosti, i da li uopšte može biti garant zakonitosti u opštini, ako se ranije pojavljivalaa u aranžmanima gde je javni interes bio gubitnik?
Karijera Julije Popić mogla bi se okarakterisati kao jedan od primera „rotirajućih vrata“ između javnog i privatnog sektora. Javni funkcioneri prelaze iz opština i drugih institucija u privatne gigante i nazad, ostavljajući za sobom dugove, propale fabrike i gubitke za građane. U kontekstu Srbije, gde je institucionalna slabost izražena, ovakvi prelazi često mogu da znače i ozbiljnu korupciju. Ukoliko su navodi iz krivičnih prijava tačni, po mišljenju mnogih Popić ne bi smela da obavlja funkciju koja podrazumeva zastupanje javnog interesa. Pitanje za građane i istražne organe ostaje: da li će se slučaj Popić ikada otvoriti, ili će ostati još jedna neistražena mrlja u istoriji uzurpacije državne zemlje u Vojvodini? Od urbanizma u Bečeju, preko PIK Bečeja i upravnih odbora fabrika, do javnih nabavki u Srbobranu, Popić se više puta nalazila na mestima gde se odlučivalo o vrednim resursima – zemljištu, imovini i javnom novcu. Ishodi tih procesa često su nosili zajednički imenitelj: gubitak za građane i korist za povezane strukture. Finansijska forenzika pokazuje da je država gubila milione evra, fabrike su odlazile u stečaj, radnici ostajali bez primanja, dok su privatne firme dobijale poslove kroz javne ugovore. U narednim nedeljama, naš portal nastaviće sa analizom obimne dokumentacije o javnom delovanju Julije Popić u Bečeju i Srbobranu, uključujući ugovore o javnim nabavkama koje je Popić potpisivala kao načelnica Opštinske uprave Srbobran. Ima tu veoma zanimljivog materijala.
Ž.B. "Bezcenzure.info"